Renowacja obiektów zabytkowych jest jednym z kilku procesów, jakim poddawane się dzieła sztuki, w tym oczywiście zabytki architektoniczne.
Opieka nad zabytkami
Zabytki podlegają oczywiście konserwacji, której głównym zadaniem jest utrzymywanie danego obiektu w jak najlepszym stanie, przez jak najdłuższy czas. Ważne jest wtedy jego badanie, ale i minimalna interwencja w tkankę. Tkanka ta zawsze powinna być łatwa łatwa do wyodrębnienia, to znaczy powinna mieć zauważalne granice. Ułatwi to prace w razie gdyby trzeba było powrócić do stanu sprzed zabiegów odnawiania. Renowacji trzeba dokonywać przy użyciu jak najmniejszej liczby środków ingerujących w zabytkową tkankę.
Na konserwację składają się procesy takie jak: renowacja,
rekonstrukcja, restauracja, adaptacja, rewitalizacja, odbudowa, rewaloryzacja. Warto zaznaczyć, że każdy z nich przebiega w trochę inny sposób. Na przykład w przypadku rekonstrukcji możliwe jest usuwanie elementów, które obecnie są traktowane jako mniej wartościowe.
Renowacja zabytków
Musi być ona poprzedzona inwentaryzacją oraz analizą stanu obecnego zabytku, a później diagnostyką. Opracowuje się wtedy kolejność działań, technologię prac i odpowiednie materiały jako zostaną wykorzystane do renowacji.
W czasie analiz budynków jednymi z najważniejszych aspektów stają się działania takie jak:
– osuszenie murów, albo nawilżenie ich przy pomocy działań fizycznych;
– przywrócenie równowagi kwasowej (przy pomocy działań chemicznych);
– usunięcie mikroorganizmów;
– wzmocnienie struktury muru.
Materiały do renowacji
Najważniejsze jest to, by ich skład chemiczny współgrał z materiałami, które zostały zastosowane nawet kilkaset lat wcześniej. Dotyczy to przede wszystkim: tynków osuszających, zaczynów iniekcyjnych oraz spoiw. Co ważne – zwilgotniałe mury nie będą w stanie oddać na zewnątrz pary wodnej, kiedy użyte na nich materiały zawierać będą cement albo zbyt sztywną powłokę malarską. Renowatorzy uwagę powinni zwrócić także na skład materiałów takich jak: szpachle, tynki, kleje konstrukcyjne, uszczelnienia, spoiwa hydrauliczne oraz wszystkie powłoki ochronne.
Renowacja zabytków zaczyna się zawsze od usunięcia „zepsutych” warstw tynku. Później następuje naprawa uszkodzonych fragmentów spoin i murów. Specjaliści odtwarzają izolację poziomą, starają się zrekonstruować wygląd muru. Ostatnim etapem prac jest zawsze naprawa elementów drewnianych i obróbka blachy.
Artykuł powstał we współpracy ze specjalistami z PPKZ S.A.